انواع مختلفی از کابل ها و سیم ها باتوجه به کارایی آنها وجود دارد.
انواع کابل و سیم هایی که برای ارتباطات یا انتقال سیگنال به کار برده می شود، کابل ارتباطی نام دارد. در این نوع سیم و کابل تنها هدف انتقال داده و اطلاعات و ارتباطات است.
چهار نوع کابل ارتباطی وجود دارد که عبارت است:
1ـ کابل کواکسیال
ـ کابل کواکسیال نوعی کابل الکتریکی است که از چهار لایه تشکیل شده و به شکل کواکسیال است (کواکسیال به این معنا است که دارای محور یا مرکز مشترک است).
ـ بخش مرکزی آن یک هادی دارد که با یک لایه پلاستیکی عایق شده است و با یک محافظ فلزی احاطه شده است. در قسمت بالای آن یک لایه چهارم عایق پلاستیکی قرار دارد.
ـ این نوع کابل برای انتقال سیگنال با فرکانس بالا کاربرد دارد. به همین علت است که از محافظ فلزی برای به وجود نیامدن تداخل نویزها استفاده می شود. اغلب کابل کواکسیال در توزیع سیگنال تلویزیون، انتقال سیگنال بین آنتن، فرستنده و گیرنده کاربرد دارد.
ـ کابل کواکسیال انواع مختلفی دارد که هر کدام کاربردهای متفاوت به خود را دارا هستند.
ـ کابل هلیاکس (کواکسیال هاردلاین)
این کابل، یک کابل بسیار ضخیم با هادی جامد مرکزی است که از مس تولید می شود (لوله‌های مس یا نقره). کابل هلیاکس، برای انتقال فرکانس بالا کاربرد دارد.
همچنین توانایی حمل صدها کانال را دارد. معمولا این نوع کابل بین فرستنده روی زمین و آنتن هوایی قابل نصب است.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله کابل چیست؟ پیشنهاد می شود.
ـ کابل کواکسیال تابشی (تشعشی)
در این نوع کابل، محافظ به صورتی طراحی شده که امواج رادیو فرکوئنسی (RF ) به خوبی عمل کند. سپر با شکاف هایی تولید شده که برای طول موج RF خاص تنظیم شده است و اثر تابش دو جهته بین فرستنده و گیرنده را فراهم می کند.
این نوع کابل کواکسیال در محیط هایی مانند تونل های زیرزمینی و چاله آسانسور که امکان آنتن دهی وجود ندارد، به کار برده می شود.
ـ کابل کواکسیال RG-6
این نوع کابل، پرکاربردترین نوع کابل کواکسیال است که در محیط های مسکونی و تجاری برای انتقال سیگنال کارایی بالایی دارد.
کابل کواکسیال RG-6 از یک سیم مسی جامد با عایق پلاستیکی پوشش داده شده که با یک فویل آلومینیمی و یک سپر بافته شده و برای جلوگیری از تداخل تولید شده است.
همچنین این نوع کابل برای انتقال سیگنال صوتی و تصویری در برنامه هایی مانند تلویزیون کابلی، ماهواره ای و رادیو استفاده می شود.
ـ کابل تریاکسیال (یا تریاکس)
این نوع کابل، دارای یک لایه دیگر از عایق و محافظ سپر کابل است.
ـ کابل تویناکس (یا دو محوره)
این نوع کابل، همانند کابل RG-6 است؛ ولی دارای دو هادی داخلی است (کابل یک هادی داخلی دارد). کابل تویناکس دو هادی داخلی و به طور کامل عایق و به هم پیچیده دارد که با یک سپر پوشش داده شده است.
این نوع کابل برای ارتباطات سیگنال کوتاه با سرعت بالا، کارایی زیادی دارد.
ـ کابل کواکس (نیمه سفت و سخت)
در این نوع کابل، سپر خارجی آن از مس ساخته شده است. سپر خارجی کابل کواکس، موجب محافظت بیشتر در مقابل تداخل می شود و برای انتقال سینگال قدرت بالای دارد، ولی انعطاف‌پذیر نبوده و بعد از شکل گیری اولیه قابلیت خم شدن ندارد، زیرا ساختار لوله ای دارد.
از کابل کواکس برای انتقال سینگال امواج رادیو فرکوئنسی (RF) و آنتن استفاده می شود.
2ـ کابل جفت پیچدار
ساختار کابل، در این نوع کابل ارتباطی به این صورت که از دو سیم عایق تولید می شود و با یکدیگر تابیده شده و یک جفت پیچدار را به وجود می آورد.
کابل جفت پیچدار برای کاهش تداخل (یا نویز الکترومغناطیسی) استفاده می شود و در ارتباطات تلفنی بسیار موثر است.
کابل جفت پیچدار دو نوع متفاوت دارد که عبارت است از:
ـ کابل جفت پیچ خورده بدون محافظ (UTP)
این نوع کابل، هیچ نوع محافظ اضافه برای محافظت در مقابل نویز وجود ندارند. احتمال دارد حالت جفت تابیده آنها موجب کاهش نویز شود؛ اما تأثیر خود را دارد. کابل UTP در محیط های مسکونی و تجاری با پهنای باند متفاوت استفاده می شود.
ـ کابل جفت پیچ خورده با محافظ (STP)
این نوع کابل یک نوع محافظ اضافه دارد که از سیم ها در برابر نویز و تداخل های الکترومغناطیسی محافظت می کند. کارایی آنها بیشتر در محیط های است که تداخل محیطی خارجی دارند.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله کاربرد سیم و کابل در سیم کشی خانگی پیشنهاد می‌شود.
3ـ کابل فیبر نوری
این کابل که جزو کابل ارتباطی محسوب می شود، ساختار شیشه ای، انعطاف پذیر و شفاف دارد و داده ها را به صورت نور انتقال می دهد. علت نام گذاری کابل فیبرنوری نیز به دلیل ساختاری است که دارد.
میزان ضخامت این نوع کابل به طور تقریبی همانند تار موی انسان است و هر کدام از فیبرها به صورت جداگانه با عایق پلاستیکی روکش می شوند. همچنین یک لایه سپر خارجی دارد که از مواد داخلی در برابر تداخل محافظت به عمل می آورد.
دسته بندی کابل فیبرنوری به دو صورت است که در ادامه بیان می شود:
ـ کابل فیبرنوری تک حالته
ساختار این نوع کابل به صورتی است که عبور نور فقط به یک حالت امکان پذیر خواهد بود.
همچنین با یک رشته بسیار نازک فیبر طراحی شده است و با همان یک رشته نور را انتقال می‌دهد. بنابراین تک حالته بودن آن موجب می شود که بازتاب نور در آن کاهش یابد و سینگال آن ضعیف خواهد بود. انتقال در این نوع کابل در مسافت های طولانی بسیار بالا و ضعیف است و هزینه بسیار بالایی دارد.
ـ کابل فیبرنوری چند حالته
ساختار این نوع کابل به صورتی که فیبرها ضخیم هستند و می توانند نور را به چند حالت عبور دهند و اطلاعات بالایی را انتقال می دهند. اما بازتاب نور به علت تعداد بالایی امواج در مسافت های طولانی موجب ضعیف شدن امواج می شود.
کابل فیبرنوری چند حالته برای انتقال در مسافت های کوتاه و سیستم های امنیتی کارایی بسیار بالایی دارد.
4ـ کابل مستقیم مدفون (DBC)
این نوع کابل برای ارتباطات و انتقال برق کارایی بالایی دارد. علت نام گذاری آن به این دلیل است که از آن برای موارد زیر زمینی بدون نیاز به عایق و پوشش استفاده می شود.
کابل DBC دارایی چند لایه محافظ مثل پوشش پلاستیکی، ضدآب و ژل ضد ضربه دارد که موجب حفاظت از آن در برابر تغییرات دمایی (گرما و سرما)، رطویت و دلایل دیگر زیرزمینی می شود.
برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله 27 مشخصات فنی در سیم و کابل پیشنهاد می‌شود.
